Ürtiker; toplumda sık görülen derinin alerjik ve damarsal bir reaksiyonu, tepkisi olup geçici kızarıklık, kabarma ve şiddetli kaşıntın olduğu bir hastalık tablosudur. Toplumda yaklaşık %20 oranında, insanların yaşamlarının bir döneminde, en az bir kez ürtiker atağı geçirmektedir. Ürtiker rahatsızlığı altı haftadan daha kısa ise  ‘’Akut ‘’, daha uzun süreli ise ‘’Kronik ‘’ olarak tarif edilir. Akut ürtiker daha çok gençlerde, kronik ürtiker ise daha çok orta ve ileri yaşlarda görülür. Ürtikerin çok çeşitli tipleri ve buna bağlı çok farklı sebepleri vardır.Hastalığın yaklaşık üçte birinden fazlası fiziksel ürtiker grubundandır. Bunların sebepleri; travma, basınç, sıcak, soğuk, güneş ışınları, egzersiz, su gibi faktörlerdir. Kronik ürtiker vakalarının %90 oranında nedeni bulunamamakta ve pek çoğunda sebep stres ve olumsuz hayat tarzıdır. Bunlar dışında vücuttaki herhangi bir enfeksiyon varlığı ( çürük dişler, sinüzit, boğaz ve akciğer enfeksiyonları, idrar yolları enfeksiyonları v.s. ), bağırsak parazitleri, kullanılan bazı ilaçlar ve bazı besinler ( Özellikle içinde katkı maddesi içeren gıdalar, kuruyemişler ve baharatlı gıdalar ).

Ürtiker deride kızarıklıkla beraber kabarma, kaşıntı ve kaşınan yerlerin hızlıca kabardığı, saatler içinde kaybolup ve tekrar ettiği bir tablo ile devam etmektedir. Bazen birlikte dudaklarda ve göz kapağında ileri düzeyde şişme ve kızarıklık olabilir. Boğaz ve boyun yanma, dilde şişme ve nefes darlığı oluşabilir. Bu gibi durumlar akut ürtikerin şiddetli formu olup hızlı bir şekilde hastaneye gitmeyi ve tıbbı müdahaleyi gerektirir. Altı haftadan uzun süren ürtikeri, nedenleri açısından kan, idrar ve diğer testleri

Araştırmak gerekir. Pek çoğunun altında kronik stres vardır. Ürtikerde genetik yatkınlık ve kişini alerjik yapısının olup olmaması önemlidir. Tedaviye başlamadan önce hastanın stres katsayısının değerlendirilmesi, gerektiğinde psikiyatri konsültasyonu yapılması önemlidir. Bazen de psikiyatri doktoru ile birlikte tedavi sürecini takip etmek gerekir.

Akut ürtiker çoğunlukla akşamları ataklar yapar. Hastalar bu nedenle çoğu zaman geceleri acil servislere gitmek zorunda kalır. Kaşıntı, kızarma, kabarmalarla başlar, bazen kısıtlı bir alanda kalır, bazen tüm vücudu kaplayabilir, kaşınan yer hızlıca kabarır. Bazı hastalarda dudak ve göz kapağında kızarma ve şişmeler ortaya çıkar. Bu gibi durumlarda acil müdahale etmek gerekir. Tedavi bir hafta sürebileceği gibi aylarca ilaç kullanmakta gerekebilir. Hastaların ürtikerin aktif olduğu dönemde perhiz yapmaları da önerilir. Bu dönem içinde kaşıntıyı uyaran baharatlı gıdalar, kokulu bitkiler (roka, tere benzeri bitkiler ), içinde katkı maddesi içeren hazır gıdalardan uzak durması tavsiye edilir.  Tedavi şeklinin ve sürecin bir cilt doktoru tarafından takip edilmesi ve düzenlenmesi gerekir.

En değerli giysiniz cildinizi dermatolog’unuza emanet ediniz.

​​​​​​​​​Uzman Dr. Ahmet AKDAŞ

​​​​​​​​​ Cilt hastalıkları