Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar'ın başkenti Doha'da düzenlenen 'Doha Forum 2024'te gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 

Suriye'de rejimin çöktüğünü ve Esed'in ülkesini terk ettiğini söyleyen Bakan Fidan, "Halkın bir arada olması ve yeni yönetimin düzgün çalışmasını istiyoruz." dedi.

Türkiye'deki Suriyeliler hakkında da açıklama yapan Fidan, "Suriyelilerin ülkelerine dönmesi önemli ve bu konuda da çalışmalara başladık." ifadesini kullandı.

“HALKININ YARISI YERİNDEN EDİLDİ”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın konuşmasından öne çıkanlar şu şekilde:

“13 yıldır Suriye iniş çıkış sürecindeydi. 2016'dan bu yana Astana süreci ile gerilimi düşürdük ve savaşı dondurduk. Rejim kendi halkı ile barışma fırsatını değerlendirmedi. Cumhurbaşkanımız el uzattı ve bir çağrıda bulundu. Bu reddedildi. Rejim çok önemli konular üzerinde durmakta başarısız oldu, temel hizmetleri yerine getiremedi. Halkının yarısı yerinden edildi.

“SURİYE'DE HUZUR KORUNMALI”

Milyonlarca Suriyeli ülkesinden kaçmak zorunda kaldı ancak şimdi onurlu şekilde dönebilirler. Yeni yönetim hak hukuk çerçevesinde kurulmalı, intikam aranmamalı. Bütün ülkelerin sakin hareket etmeli, Suriye'de huzur korunmalı. Dönüşüm sürecinde sakin olmalıyız, gruplarla iletişim halinde olmalıyız. DEAŞ ve PKK ile ilgili neler olacağını takip etmeliyiz. Türkiye terör örgütleri ile savaşmaya devam edecek. Kimyasal silahlara erişim engellenmeli. Yeni yönetim tüm halkı birleştirmeli. Halkın bir arada olması ve yeni yönetimin düzgün çalışmasını istiyoruz. Suriye'de istikrar istiyoruz.

“ESED’İN NEREDE OLDUĞUNU BİLMİYORUZ”

(Esed'in yeri) Bu konuda herhangi bir yorumda bulunamam, nerede olduğunu da bilmiyoruz. Muhtemelen Suriye dışındadır. Astana ülkeleri bir araya gelip gelişmeleri tartıştı. Rusya ve İran'ın yapıcı yaklaşımlarını takdir ediyoruz. Rusya ve İran'ın çabalarını takdir ediyoruz. Mısır ve Ürdün bu kıymetli ülkelere de çabaları için teşekkür ediyoruz. ABD'lilerle de iletişime geçtik.

“BÖLGESEL İSTİKRAR İÇİN YILLARDIR ÇABA İÇİNDEYİZ”

Bölgesel istikrar için yıllardır çaba içindeyiz. Aktörleri iyi tanıyor ve sorunları biliyoruz. Zorlu sorunlar bunlar, bir arada çalışmalıyız. Suriye halkı ile sivil yapılarla çalışmalıyız. İnsanların zarar görmemesi için, insanlara güven vermek için bu gerekiyor. Ne yazık ki Cumhurbaşkanımız, Suriye rejimine erişmeye çalışıyor ancak bu çabalar başarısız oldu. Bir şeylerin gerçekleşeceğini biliyorduk. Çünkü Suriye sorunlarını biliyorduk. Baskının nasıl arttığını biliyoruz. Güçleri bozuluyordu, bunun için bir şeyler yapmak istiyorduk ama ulaşamadık.

“BU SORUNLAR İÇİN ÇALIŞMADI”

Öncelikle Astana sürecinden bu yana, süreç donduğundan beri rejim bu sorunları çözmek için vakit sahibiydi ancak 2016'dan bu yana rejim adrenalin ile çalışırken, bu sorunlar için çalışmadı. Bu vakitlerini sorunları çözmek için kullanabilirlerdi. Zaman içinde rejimleri çürüdü. Bir kurşun bile sıkmadan Halep'in nasıl çöktüğünü anlıyoruz. Türkiye komşu ülkeler ile ve var olan hükümet de önemli, onlarla da bir arada çalışarak, yardımları yaparak, ekonomik ve lojistik olarak Suriye yeni yönetimi ile beraber çalışmak istiyoruz.

“ABD'Lİ ARKADAŞLARIMIZLA İLETİŞİM HALİNDEYİZ”

Burada farklı gruplar var ama koordinasyon yapıyorlar. Gelecekte koordinasyon artacaktır. Ellerinde daha büyük iş var şu an. Umarız bir araya gelebilirler. Suriye artık akıcı bir dönüşüm süreci geçirebilir. DEAŞ ve diğer terör örgütleri hakkında endişeliyiz. Bu süreçten faydalanmalarından korkuyoruz. Durumu inceliyoruz. PKK ve DEAŞ'ın durumdan faydalanmamaları için ABD'li arkadaşlarımızla iletişim halindeyiz. Bu konudaki hassasiyetlerimizi biliyorlar. 

“ONLARLA İŞ BİRLİĞİ YAPMAYACAĞIZ”

Onlardan gelecek tehdide karşılık vereceğimizi biliyorlar. Yeni hükümetin bizimle iletişim halinde olacağına inanıyoruz. Esed’den de bir iletişim gelmedi bize. Şu anda iş birliği yaptığımız Kürt taraflar var. Meşru taraflar. Hükümetin de bir parçasıydı ancak PKK uzantısı, Suriye ile ilgili ortak olamaz. Onlar, terörist savaşçıları ile dolu. Onlar Suriyeli değil ve Suriyeli olmayan teröristler, PKK'nın yönetiminde. Onlarla iş birliği yapmayacağız, onlar kendilerini temizlemedikçe.

“SURİYELİLERİN ÜLKELERİNE DÖNMESİ ÖNEMLİ”

Türkiye uzun yıllardır Suriye birliği için elinden geleni yapmakta. Cumhurbaşkanımızın bunu görerek başlattığı hareketin Suriye rejimi tarafından reddedilmesi, endişelendiğimiz şeylerin olmasına yol açtı. Esed rejimi çökmüş, ülkeyi terk etmiş durumda. Bundan sonra Suriye yaralarının sarılması için el birliği ile onun mücadelesi içindeyiz. Bölge ülkeleri ile çalışmaya başladık. Irak, Ürdün, Arabistan, Katar önemli partner. ABD ile de görüşmelerimiz devam ediyor. Hassasiyetlerimizi paylaşıyoruz. Geçiş süreci konusunda daha güzel günlerin Suriye halkını beklediğini göreceğiz. Cumhurbaşkanımızın hassasiyetini biliyoruz. Suriyelilerin ülkelerine dönmesi önemli ve bu konuda da çalışmalara başladık."